ข้าวกล้อง เป็นคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนแบบสมบูรณ์ (complete complex carbohydrates) เพราะข้าวกล้องไม่ขัดขาวจะมีเยื่อข้าวซึ่งเป็นเส้นใยอาหารห่อหุ้มเมล็ดข้าวอยู่ค่อนข้างมาก มีเส้นใยมากกว่าข้าวขาวถึง 15 เท่า และมีแหล่งของสารอาหาร วิตามินต่าง ๆ มากมาย ได้แก่

          วิตามิน A (Vitamin A) เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยในการเจริญเติบโต ซ่อมแซมเนื่อเยื่อที่สึกหรอก ป้องกันโรคตาฝ้าฟางตอนกลางคืน พัฒนากระดูกและฟัน

          วิตามินบี 1 (Thiamine) ทำให้เจริญอาหาร ช่วยการทำงานของระบบประสาท ป้องกันโรคเหน็บชา (beriberi) ร่างกายมนุษย์ต้องการวิตามิน B1 จำนวน 30 มิลลิกรัม วิตามิน B1 เป็นวิตามินที่ละลายน้ำได้ดังนั้นร่างกายจะกักเก็บไว้ได้นานเพียง 9 -18 วันเท่านั้น การกินข้าวกล้องจะช่วยเพิ่มวิตามิน B1 ให้ร่างกายได้เป็นอย่างดี

          วิตามินบี 2 (Riboflavin) ช่วยสร้างสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยในการเผาผลาญอาหารให้เป็นพลังงาน ถ้าขาดวิตามินบี 2 อาจทำให้เป็นโรคปากนกกระจอก (angular stomatitis) อาการที่แสดง คือ ริมฝีปากแห้งแตก ใบหน้า และผิวหนังแตกเป็นสะเก็ด คันในลูกตา เมื่อถูกแสงแดดจะมีอาการปวดแสบปวดร้อน นอกจากนี้หากขาดวิตามินบี 2 อาจทำให้มีระดับคอเลสเตอรอลสูง มีไขมันอุดตันในเส้นเลือดได้ เนื่องจากวิตามินบี 2 มีส่วนช่วยในการขจัดคอเลสเตอรอลไม่ดี หรือ LDL ออกจากกระแสเลือด

          วิตามินบี 3 (Niacin) กระตุ้นการหมุนเวียนของเลือด ช่วยลดไขมันในเส้นเลือดและความดันเลือด ช่วนในการดูดซึมโปรตีน ไขมัน และน้ำตาล หากขาดวิตามินบี 3 ระบบทางเดินอาหารอาจแปรปรวนเกิดอาการท้องอืด แน่นเฟ้อ นอกจากนี้ยังมีผลต่อความจำและความรู้สึกซึมเศร้าอีกด้วย

          วิตามินบี 5 (Pantothenic acid) ช่วยในการสร้างเซลล์ เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ พัฒนาประสาทส่วนกลางและช่วยผ่อนคลาย

          วิตามินบี 6 (Pyridoxine) ช่วยในการรักษาสภาวะสมดุลของโซเดียม ฟอสฟอรัส และช่วยสร้างกรดอะมิโนในร่างกาย

          วิตามินซี (Ascorbic acid) ช่วยในการสมานแผล รักษาฟัน กระดูกและเหงือก ช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก สร้างภูมิคุ้มกันและเพิ่มความแข็งแกร่งให้กับเส้นเลือด ป้องกันการเกิดสารมะเร็งจากไนเตรท

วิตามินดี (Calciferal) โดยทั่วไปแล้วเราจะได้วิตามินดีจากแสงแดด แต่กลับพบว่ามีวิตามินดีในเมล็ดข้าวด้วยทั้งนี้อาจเพราะเมล็ดข้าวสามารถดูดพลังแสงอาทิตย์เก็บไว้ได้ วิตามินดีทำให้นาที่ช่วยร่างกายดูดเอาแคลเซียมและฟอสฟอรัสมาสร้างกระดูกและฟัน ช่วยการทำงานของหัวใจ และช่วยเสริมสร้างระบบประสาทส่วนกลาง

          วิตามินอี (Vitamin E) ทำหน้าที่ช่วยกระจายออกซิเจนเข้าไปในกระแสเลือด ชะลอความแก่ของเซลล์ ป้องกันแคลเซียมเกาะผนังเลือดซึ่งเป็นสารเหตุหนึ่งที่ทำให้ผนังหลอดเลือดเปราะและแตกง่าย

กรดโฟลิค (folic acid) มีส่วนช่วยในการสร้าง DNA และ RNA ซึ่งเป็นหน่วยพันธุกรรมของเซลล์ในเซลเม็ดเลือดแดงและช่วยส่งเสริมการเจริญของระบบสืบพันธุ์ทั้งหญิงและชาย

นอกจากนี้ข้าวกล้องและข้าวกล้องงอก ยังอุดมไปด้วยเกลือแร่ต่าง ๆ มากมาย เช่น

          แคลเซียม ทำหน้าที่สร้างกระดูกและฟัน ควบคุมระบบประสาท ช่วยลดความดันโลหิตสูง และช่วยให้ไตทำงานเป็นปกติด้วย โพแทสเซียม ทำหน้าที่รักษาระดับการเต้นของหัวใจให้สม่ำเสมอ ลดความดันโลหิตสูง และมีส่วนช่วยในการรักษาสุขภาพผิวพรรณ แมกนีเซียม ช่วยทำให้ร่างกายใช้แคลเซียมและวิตามินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ฟอสฟอรัส ช่วยให้ร่างกายใช้ออกซิเจนจากกระแสเลือดได้ดี เหล็ก เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของเม็ดเลือดแดง สังกะสี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยรักษาเสถียรของเลือดและระบบฮอร์โมนในเพศชาย ทองแดง ช่วยดูดซึมธาตุเหล็กเข้าสู่ร่างกาย ไอโอดีน ช่วยเสริมสร้างการพัฒนาต่อมไทรอยด์ และเผาผลาญไขมันส่วนเกิน และ ซีลีเนียม ซึ่งมีอยู่ในจมูกข้าว เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญที่ช่วยการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น ฮอร์โมนให้มีประสิทธิภาพ

          ส่วนในข้าวกล้องงอกนั้น นอกจากจะมีสารอาหารดังที่กล่าวมาแล้วยังมี “สารกาบา” ที่เป็นกรดอะมิโนตัวหนึ่งที่เกิดจากกระบวนการ decarboxylation ของกรดกลูตามิก จากส่วนจมูกข้าว สารกาบา มีความสำคัญในการทำหน้าที่เป็น “สารสื่อประสาท” (neurotransmitter) ในระบบประสาทส่วนกลางทำหน้าที่รักษาสมดุลในสมองเมื่อถูกกระตุ้น ช่วยให้สมองผ่อนคลายและนอนหลับสบาย ทำให้จิตใจสงบ ลดความเครียด ลดอาการวิตกกังวลและความดันโลหิตสูง นอกจากนี้ในข้าวกล้องงอกยังมีสารจำพวกฟีโนลิก ที่ช่วยยับยั้งการเกิดฝ้าและชะลอความแก่ และสารแกมมา ออริซานอล ช่วยลดอาการวัยทองได้อีกด้วย

จะเห็นได้ว่าการรับประทานข้าวกล้องและข้าวกล้องงอกนั้นได้รับประโยชน์มากมาย ดังนั้นถ้าสามารถทำได้ควรเปลี่ยนมารับประทานข้าวกล้องหรือข้าวกล้องงอกกันดีกว่านะคะ

ที่มา : อาหารต้านเบาหวานแนวธรรมชาติบำบัด โดย นิดดา หงส์วิวัฒน์

เรียบเรียงโดย : รักสุขภาพดอทคอม raksokkapap.com